Өнһөҙ шаһиттар һәр саҡ ҡала

Күҙәтеүсәнлек, криминалистиканың алдынғы алымдары ярҙамында шуларҙы табыу һәм тикшереү арҡаһында әлеге дәлилдәр «тел»гә килеп, енәйәт картинаһын күҙалларға мөмкинлек бирә лә инде.

БР буйынса Эске эштәр министрлығының 7-се район-ара эксперт-криминалистик үҙәгенең төп эксперты, бүлексә начальнигы, полиция подполковнигы Фәнис Ғарипов та шундай фекерҙә.

- Эксперт-криминалистарҙың төп бурысы - енәйәт урынын ҡарау һәм енәйәт һөҙөмтәләрен өйрәнеү. Енәйәт урынына килгән эксперт табырға тейешле «эҙҙәр» исемлеге юҡ. Улар килеп тыуған хәлгә һәм эҙҙәр картинаһына ҡарап теркәлә. Бөгөнгө көндә 6 төрлө: дактилоскопия, баллистика, трасология (аяҡ кейеме, ватыу ҡоралы, транспорт һ.б эҙҙәре), һалҡын ҡорал, почерк (мошенниктарҙы шулай асыҡлайҙар), документтарға техник экспертиза яһай.

Ғөмүмән, эксперт-криминалист булып фәҡәт тәрән белемле, һалҡын ҡанлы, ҡыҙыҡһыныусан кешеләр эшләргә тейеш. Кеше психологияһын яҡшы белеү, интуиция - криминалистарға ғәйепле кешене табырға ла, ғәйепһеҙ кешене аҡларға ла ярҙам итә, - ти Фәнис Рәис улы.

Бүлексәлә Фәнис Рәис улы менән бергә дүрт кеше хеҙмәт итә: өлкән эксперттар - Артур Хәмитов һәм Руслан Хөснийәров, эксперт Фәрхәт Әһлиуллин. Егеттәр барыһы ла яҡшы иҫәптә, өлгөлө хеҙмәткәрҙәр исемлегендә.

Статистикаға күҙ һалһаң, эксперттар өлөшөнә төшкән ҙур бурысты әҙ-мәҙ самаларға була. Быйылғы йылдың 10 айы эсендә районыбыҙ криминалистары 388 тикшереү башҡарған, 331 суд экспертизаһы уҙғарғандар.

Фотохәбәрсебеҙ менән тәғәйен урынға китеп барғанда, элегерәк криминалистар кабинеты фотолабораторияны хәтерләтә ине, хәҙер ул өҫтәл менән компьютерҙан ғына ғибәрәт, тигәненә ныҡ аптыраным. Мин иһә «След» сериалындағы лабораторияны күрергә өмөтләнеп китеп бара инем. Бында хәл икенсе.

Шулай ҙа беҙҙе иң ҡыҙыҡһындырғаны - ул да булһа, криминалистар ҡулындағы һоро сумаҙан ине. Әйткәндәй, уның төрҙөре бихисап икән. 30-ҙан алып 90-ға яҡын предметтарҙан торғандары бар, ти. Һәм күпме әйбер һалыныуына ҡарап, ауырлығы ла 10-15 кг һәм унан да ауырыраҡ булырға мөмкин.

Фәнис Ғарипов һүҙҙәренән, енәйәт урынына килгәс, сумаҙандан сығарылған иң беренсе әйбер - фотоаппарат.

- Ваҡиға урынына килеү менән иң беренсе күҙ йүгертеп сығабыҙ, шул уҡ ваҡытта иғтибар йәлеп иткән әйберҙәрҙе фотоға төшөрөп барабыҙ, - тип аңлата төп эксперт. - Унан һуң ҡала иң кәрәкле төп «ҡорал» - фонарь. Фонарь яҡтыһында эҙҙәр, таптар яҡшыраҡ күренә. Бынан тыш, енәйәт эҙен асыҡлар өсөн следокоп, төрлө төҫтәге порошоктар, Шерлок Холмстың төп тикшереү ҡоралы булған лупа һәм башҡа кәрәк-яраҡтар бар, - ти полиция подполковнигы Ғарипов.

Әйткәндәй, Фәнис Рәис улы 1973 йылда Уральск ҡасабаһында тыуа. 25 йыл эске эштәр органдарында хеҙмәт итә. Ғаиләле, тормош иптәше Аида менән бер ул үҫтерәләр.