“Ҡайтмаһын да ҡуйһын ине...”

Эске эштәр министрлығы мәғлүмәттәренән күренеүенсә, Рәсәйҙә 40 минут һайын бер ҡатын үҙ өйөндә туҡмалыуҙан зыян күрә. Ауыр енәйәттәрҙең 40 процентҡа яҡыны йортта ҡылына, һәр унынсы үлтереш ғаиләлә теркәлә. Шулай булыуға ҡарамаҫтан, ҡануниәт йомшаҡ. Ә төп сәбәп: туҡмалған ҡатындарҙың күбеһе биргән ғаризаһын кире ала икән.Мин үҙем дә шулай булдым. Кейәүгә сығып, бер аҙна тирәһе йәшәп өлгөрҙөкмө-юҡмы, ирем, эсеп ҡайтып, ҡул күтәрҙе. Ғаиләлә ундай тәрбиә күрмәгәс, тәүҙә ауыртыныуҙан да бигерәк аптырап ҡалдым, ҙур күңел көсөргәнеше кисерҙем. Тәндең түгел, йәндең яраһы нығыраҡ һыҙлай, бөтәшмәй, тиҙәр бит. Нисек кенә ҡыйын булһа ла, ғәфү иттем, оноторға тырыштым. Әммә өлкәндәрҙең әйтеүе дөрөҫ икән: бер күтәрелгән ҡул кире төшмәй. Ирем тора-бара хатта эсмәгән килеш тә һуға башланы. Кистәрҙе дер ҡалтырап көтөр инем, хатта “ҡайтмаһын да ҡуйһын ине” тигән уй ҙа килмәне түгел. Шулай ҙа хәлем тураһында берәүгә лә һиҙҙермәнем, өндәшмәнем, туҡмалғанда тауыш сығарманым. Ирем үҙе лә ҡысҡырмайынса, яман эшен вәхшиҙәрсә аҫтыртын башҡара ине шул. Күңеле һау булманы.Эйе, үткән заманда һөйләйем, сөнки ирем донъяла юҡ инде хәҙер. Бергә йәшәүебеҙгә дүрт йыл тигәндә, юл фажиғәһенә осрап ғүмере өҙөлдө. Был хәлгә байтаҡ ваҡыт үҙемде ғәйепләп йөрөнөм, әле лә тыныслыҡ тапмайым. “Ҡайтмаһын да ҡуйһын ине” ти торғайным бит... Был теләгем ишетелгәндер Аллаһ Тәғәләгә. “Буштан рәнйетелгән кешенең доғаһы мотлаҡ ҡабул ҡылыныр”, тиелгән бит хәҙистә. Йәберһетелеп йәшәүемдең иң ҙур ҡазаһы – әсәйлек бәхетенән мәхрүм ҡалдым. Ауырлы сағымда һөйрәп йөрөп туҡмап, сабыйымдың йәнен ҡыйҙы атаһы. Ә мин ғүмерлеккә “ҡыу ағас” булып ҡалдым.Ошолар хаҡында уйлайым да ғаиләлә көс ҡулланыуға бәйле закондың шул ҡәҙәр йомшаҡ булыуына йөрәгем әрней. Исем өсөн генә сығаралар кеүек. Проблеманың ни тиклем ауыр, ҡатмарлы, ҡот осҡос икәнен уны үҙ башынан үткәргәндәр генә беләлер. Шул уҡ ваҡытта, эйе, законға төҙәтмәләр индереп кенә яйға һалырлыҡ мәсьәлә түгел был. Һис һүҙһеҙ, уны хәл итеүҙең юлы – ҡатын-ҡыҙҙы, ғаилә ҡиммәттәрен юғарыға күтәргән, ирҙең төп бурыстарын төшөндөргән иман тәрбиәһе.(Стәрлетамаҡ ҡалаһында йәшәгән ҡатындың һөйләгәндәренән).

Автор: Д. ИШМОРАТОВА яҙып алды.